عاقبت بازرگان و محصل‌های فرانسه
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۲۵۷۸۱
اعزام دانشجو به دانشگاههای اروپایی از دوران شاه عباس دوم صفوی آغاز شد و در دوره فتحعلی و محمد شاه قاجار به ۱۰۰ نفر رسید اما این روند در دوره ناصرالدین، مظفرالدین، محمدعلی و احمد شاه قاجار به مدت ۵۳ سال متوقف شد. اعزام نفرات برتر دانشگاههای داخلی به اروپا در دوره پهلوی‌ها از سر گرفته شد و تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه یافت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایران اکونومیست، امروز ۱۲ مهر ماه نود و چهارمین سالروز اعزام اولین گروه از دیپلمه‌های برگزیده کشورمان به فرانسه در سال ۱۳۰۷ است.
ششمین دوره مجلس شورای ملی در دویست و چهل و ششمین نشست خود که در دومین و آخرین سال فعالیتش تشکیل شد، قانونی را به تصویب رساند که براساس آن مهدی قلی خان هدایت ملقب به مخبرالسلطنه، نخست‌وزیر وقت رضا شاه پهلوی مکلف شد از اول خرداد ۱۳۰۷ اعتبارات ریالی اعزام دیپلمه‌های برگزیده کشور برای تحصیل در اروپا را تامین کند.
مجلس اعتبار سال اول اجرای قانون را ۱۰۰ هزار تومان پیش‌بینی کرد و طی شش سال اجرای قانون، ۱۰۰ هزار تومان به این مبلغ اضافه کرد به نحوی که در سال ششم ۶۰۰ هزار تومان برای اعزام دانشجویان به اروپا اختصاص یافت و دولت مهدی قلی خان باید در بودجه سالانه این اعتبار را تامین می‌کرد.
تا قبل از تصویب قانون اعزام دیپلمه‌های برگزیده کشور برای تحصیل به اروپا، محصلان ایرانیِ متقاضیِ ادامه تحصیل در دانشگاههای اروپا مجبور بودند با هزینه شخصی در یکی از دانشگاههای غربی ثبت‌نام کنند.
پس از تصویب این قانون دانشجویانِ بورسیه باید در علوم و فنونی ادامه تحصیل می‌دادند که دولت مشخص می‌کرد.
این قانون به فارغ‌التحصیلان ایرانی اطمینان می‌داد پس از برگشت به کشور با امتیازات ویژه و بدون طی بروکراسی و تشریفات اداری در پستهای بالای سازمانی مشغول به کار شوند.
تبعیت از قانون فرانسه
در اولین سال اجرای قانون ۱۱۰ دانشجو برای تحصیل در دانشگاههای فرانسه بورسیه شدند. این تعداد دانشجو ۱۰ نفر از سهمیه سالانه تعیین شده توسط وزارت معارف، اوقاف و صنایع مستظرفه بیشتر بود.
وزارتخانه مطبوع در دوره سلطنت رضا شاه پهلوی وظایف آموزش و پرورش، فرهنگ و هنر، علوم و آموزش عالی و سازمان اوقاف را بر عهده داشت و از نظام اداری و آموزشی کشور فرانسه تبعیت می‌کرد.
در دوره سلطنت پهلویِ پدر، آموزش زبانهای خارجی از دوره دبیرستان و با اولویت آموزش زبان فرانسوی آغاز شد و دیپلمه‌های فارغ‌التحصیلِ اعزامی به فرانسه نیز دانشجویانی بودند که تحت نظارت سفارت فرانسه در تهران، نمره قبولی می‌گرفتند.
سابقه اعزام
دوره زمانی اعزام محصلان ایرانی به اروپا به دوره شاه عباس دوم صفوی بر می‌گردد که با اعزام افراد انگشت‌شماری چون محمد زمان خان آغاز شد.
شاه عباس دوم به دلیل علاقه زیاد به نقاشی اروپاییان زمان خان را برای آموختن سبک نقاشی رمی به ایتالیا فرستاد.
با این حال منابع تاریخی دوران سلطنت برادرزاده‌های آغا محمد خان قاجار، بنیانگذار سلسله قاجاریه را دوران شکوفایی اعزام محصلان متقاضی تحصیل در دانشگاههای اروپایی را سرآغاز سفرهای پیوسته آنان به کشورهای مختلف قاره سبز از جمله فرانسه و انگلستان می‌دانند.
سفر محصلان و دانشجویان ایرانی از دوره پادشاهی فتحعلی شاه قاجار برادرزاده آغا محمد خان تا دوره احمد شاه، آخرین شاه قاجار ادامه داشت و در دوران سلطنت پهلوی‌ها رونق بیشتری یافت. در طول ۱۲۹ سال پادشاهی رسمی و ۱۴۳ سال پادشاهی غیررسمی شاهان قاجار بر ایران طی سه دوره حدود ۱۰۰ محصل به هزینه دولت برای تحصیل به اروپا اعزام شدند.
بنیانگذار سفر دانشجویان به اروپا
اولین فردی که مسیر سفر محصلان و دانش آموختگان به اروپا را باز کرد، سیدالوزراء میرزا عیسی حسینی فراهانی معروف به میرزای بزرگ بود. او وزیرِ عباس میرزا نایب‌السلطنه که قبل از پدرش فتحعلی شاه درگذشت، مشوق متقاضیان محصل در اروپا بود.
دوره اول
اولین دوره اعزام محصلان متقاضی تحصیل در دانشگاههای اروپایی مصادف شد با اعزام اولین ایرانیان به انگلستان. محمدکاظم نقاش باشی و میرزا بابا افشار ملقب به حاجی بابا در سال ۱۱۹۰ برای آموختن علم پزشکی به انگلستان اعزام شدند. سرپرست آنان در این سفر سرگرد ساترلند، یکی از افسران اسکاتلندی تبار بود که مدت‌ها در ایران زندگی می‌کرد.
محمدکاظم نقاش باشی در ۱۷ فروردین ۱۱۹۲ بر اثر بیماری سل در انگلیس درگذشت و با هزینه وزارت خارجه انگلیس در کلیسای سنت پانکرس لندن به خاک سپرده شد اما میرزا بابا افشار پس از رسیدن به انگلستان ابتدا زبان انگلیسی آموخت تا بتواند به دانشکده پزشکی راه یابد با این حال در رسیدن به هدف ناموفق ماند. او به کمک ساترلند توانست در مطب یک پزشک انگلیسی، کارآموزی کند و پزشک تجربی شود.
حاجی بابا پس از ۸ سال اقامت در انگلستان در مرداد ۱۱۹۸ به ایران برگشت و دستیار و مترجم دکتر کورومیک، پزشک انگلیسی عباس میرزا شد. اگر چه او تحصیلات آکادمیک در رشته طب نداشت اما با آشنایی مختصر عملی و تجربی با روش‌های پیشرفته درمان سبب شد تا پزشکیِ اروپایی در ایران شناخته و اقبال عمومی روبرو شود.
بابا افشار بعد از درگذشت عباس میرزا به دربار پسرش محمدشاه راه یافت و صاحب نفوذ فراوان شد. او دو پسر به نام‌های میرزا محمدتقی اقبال‌الملک که داماد میرزا آقاخان نوری ملقب به اعتمادالدوله، صدراعظم ناصرالدین شاه شد و دیگری میرزاعلی، معین لشکر بود.
دوره دوم
در این دوره پنج نفر به اروپا اعزام شدند. این محصلان نیز در زمان حیات عباس میرزا به انگلیس اعزام شدند. آنان چهار سال قبل از بازگشت حاجی بابا به ایران در اردیبهشت ۱۱۹۴ از راه روسیه عازم انگلستان شدند و پنج ماه بعد در تاریخ ۱۰ مهر همان سال به بندر بارموت انگلستان رسیدند. مدت تحصیل و کارآموزی آنان در انگلیس سه سال و ۹ ماه و ۲۰ روز طول کشید. آنان پس از بازگشت به ایران به عنوان دکتر و مهندس به کارهایی دولتی مشغول شدند.
سرپرستی این گروه را کلنل خان دارسی که مدتی افسر توپخانه تبریز بود برعهده داشت.
درخشش میرزا صالح
این پنج نفر هر کدام برای کسب حرفه و فنی راهی انگلستان شدند. میرزا رضا صوبه‌دار توپخانه برای تحصیل توپخانه و مهندسی، میرزا جعفر برای آموختن رشته مهندسی، میرزا جعفر برای آموختن طب و شیمی، میرزا محمدعلی چخماق‌ساز برای آموختن قفل و کلیدسازی و میرزا صالح برای تحصیل زبان و مترجمی با هزینه دولت به انگلستان اعزام شدند.
میرزا صالح شیرازی پسر حاجی باقرخان و منشی کلنل دارسی انگلیسی بود. او بسیار باهوش و توانا بود و پیش از سفر به اروپا به زبان انگلیسی مسلط بود و در دستگاه عباس میرزا نفوذ داشت. بیش از سه سال در انگلیس به تحصیل پرداخت و در سال ۱۱۹۷ به ایران بازگشت و به کار روزنامه نگاری و صنعت چاپ پرداخت و انتشار روزنامه را در ایران پایه‌گذاری کرد.
میرزا صالح خاطرات خود را در کتابی به نام گزارش سفر میرزا صالح شیرازی نوشت.
او پس از مراجعه به ایران با عنوان مهندس شناخته شد و در دستگاه عباس میرزا پیشرفت کرد. در سال ۱۲۰۱ به نمایندگی از طرف ایران به انگلستان سفر کرد و به دستور ولیعهد تقاضای برکناری ویل لک وزیرمختار دولت انگلیس در ایران را مطرح کرد. او در این کار موفق شد و ویل لک معزول شد.
در جریان قتل الکساندر گریبایدوف سفیر روسیه در ایران در تاریخ ۲۲ بهمن ۱۲۰۷، میرزا صالح شیرازی به همراه عباس میرزا برای عذرخواهی به سن‌پطرزبورگ روسیه سفرکردند. او در زمان سلطنت محمد شاه قاجار به وزارت برگزیده شد و لقب مستوفی نظام را دریافت کرد.
شهرت میرزا صالح برای چاپ روزنامه «کاغذ اخبار» و راه اندازی «چاپخانه» در ایران بود. این روزنامه ماهیانه چاپ می شد و اولین شماره آن در تاریخ ۱۱ اردیبهشت ۱۲۱۶ چاپ شد اما بعد از چند سال به دلیل مشکلات مالی متوقف شد. او سپس روزنامه وقایع اتفاقیه را حدود ۱۴ سال بعد در تاریخ ۱۸ بهمن ۱۲۲۹ منتشر کرد.
میرزا رضا مهندس باشی
میرزا رضا در رشته فنی و مهندسیِ نظامی آموزش دید و پس از بازگشت به ایران از طرف محمد شاه به لقب «مهندس باشی» مفتخر شد. او در این دوره در لشکرکشی محمد شاه به هرات افغانستان شرکت کرد و بناهای نظامی، قلعه و سنگر ساخت.
پس از محمد شاه در دوره ناصرالدین شاه، پس از مشخص شدن محل احداث مدرسه دارالفنون، به دستور میرزا محمدتقی خان امیرکبیر نقشه ساختمان دارالفنون را کشید و محمدتقی خان معمارباشی مامور ساختن آن شد.
میرزا رضا ۹۶ سال عمر کرد و تا آخر عمر از نظر مهندسی بسیار شهرت یافت. از او نوشته‌های فراوان از جمله تاریخ پطر کبیر و تاریخ ناپلئون به یادگار ماند.
میرزا جعفرخان
میرزا جعفر خان مشیرالدوله فرزند میرزا محمدتقی وزیر تبریز از کارمندان دستگاه سیدالوزراء میرزا عیسی حسینی فراهانی معروف به میرزای بزرگ بود. او پس از اعزام به انگلیس در بخش صنایع نظامی و توپخانه و قلعه‌سازی آموزش دید و پس از بازگشت به ایران توسط عباس میرزا به لقب «مهندس باشی» مفتخر و فرماندهی یکی از واحدهای نظامی به او واگذار شد.
جعفر خان در زمان محمد شاه لقب «مشیرالدوله» را هم از آنِ خود کرد و به عنوان سفیر ایران در کشور عثمانی - ترکیه - منصوب شد. او اختلافات ایران و عثمانی را با امضای قراردادهایی کاهش داد. جعفر خان در سال ۱۲۳۷ در زمان ناصرالدین شاه سفیر ایران در انگلیس شد پس از آن، تولیت آستان قدس رضوی را تا پایان عمر بر عهده گرفت.
میرزا محمد خان
میرزا محمد خان چخماق‌ساز پس از بازگشت به ایران به ریاست کارخانه اسلحه‌سازی رسید و عنوان محمدعلی خان «قورخانه‌چی باشی» را کسب کرد.
میرزا جعفر
میرزا جعفر برای آموختن شیمی و طب به انگلیس فرستاده شد.
دوره سوم
در سالهای سلطنت محمد شاه قاجار بر ایران گروه سوم از محصلان ایرانی به سرپرستی حسین خان نظام‌الدوله معروف به آجودان‌باشی به اروپا اعزام شدند.
هدف مسافرت آجودان‌باشی به اروپا ماموریت سیاسی و برای حل اختلاف دولت ایران با دول انگلیس و فرانسه بود. هیات همراه آجودان‌باشی ۱۷ نفر بود که پنج نفر برای آموزش نظامی در فرانسه انتخاب شدند.
میرزا فتاح خان گرم‌رودی در کتاب سفرنامه اش نوشت: «پنج نفر در فرانسه به آموختن علوم نظامی مشغول شدند که عبارت بودند از محمدحسن خان برادرزاده آجودان‌باشی، میرزا عبدالرحیم بیک یاور برادرزاده میرزا فتاح خان، عزیز خان و برادرزاده دیگر میرزا فتاح. آنان در تاریخ ۲۸ شهریور ۱۲۱۸ از شهر لیون فرانسه به طرف بندر مارسی فرانسه رفتند و با کشتی به سوی استانبول حرکت کردند که به ایران بیایند.»
دوران امیرکبیر
پس از عباس میرزا، میرزا محمدتقی‌خان فراهانی ملقب به امیرکبیر اعزام محصلان متقاضی تحصیل در دانشگاههای اروپایی را با شیوه‌ای جدید ادامه داد. او با بنا کردن مدرسه دارالفنون در سال ۱۲۳۰ استادان اروپایی را به ایران آورد و استخدام کرد. اغلب استادانی که امیرکبیر استخدام کرد از بلژیک که منافع سیاسی و اقتصادی کمتری در ایران داشت، انتخاب شدند. با آغاز به کار مدرسه دارالفنون دیگر نیاز نبود همچون گذشته محصلان مجبور به سفر به کشورهای اروپایی شوند.
فارغ التحصیلان مقطع دبیرستان در مدرسه دارالفنون، اجازه داشتند برای کسب تحصیلات عالیه به خارج سفر کنند. هفت سال پس از فعالیت دارالفنون، اولین دوره دانش‌آموختگان این مدرسه به همراه دیگر محصلان اعزامی از دستگاههای حکومتی در سال ۱۲۳۷ در قالب یک گروه ۴۲ نفره به فرانسه اعزام شدند.
توقف اعزام دانشجو
روند اعزام دانشجو به اروپا ۱۰ سال پس از شروع دوره ۴۸ ساله پادشاهی ناصرالدین شاه یعنی از سال ۱۲۳۷ تا دو سال بعد از به قدرت رسیدن احمد شاه قاجار یعنی در سال ۱۲۹۰ به دلایل نامشخصی کند و متوقف شد. در طول توقف ۵۳ ساله اعزام دانشجو به اروپا، افرادی که خود توانایی مالی داشتند، فرزندانشان را برای تحصیل راهی اروپا کردند.
پهلوی‌ها
روند کند اعزام دانشجو به اروپا پس از دوران نهضت مشروطه متوقف شد. با روی کار آمدن رضا شاه پهلوی در سال ۱۳۰۴ این روند از نظر کمی و کیفی سرعت بیشتری گرفت حتی با تصویب قانون اعزام محصلان به اروپا در ششمین دوره مجلس شورای ملی در خرداد سال ۱۳۰۷ سامان و داوم بهتری گرفت.
بر اساس تصمیم وزارت معارف، اوقاف و صنایع مستظرفه در سال سوم سلطنت رضا شاه در ایران که مصادف با سال ۱۳۰۷ بود، این وزارتخانه از این سال تا سال ۱۳۱۰ بالغ بر ۳۹۱ محصل را به اروپا اعزام کرد. علاوه بر وزارت معارف حدود ۱۰۰ نفر نیز توسط سایر موسسات دولتی به اروپا اعزام شدند.
تعداد کل محصلانی که به صورت غیردولتی و با هزینه شخصی به اروپا اعزام شدند نیز ۱۱۶۵ نفر بود.
با سر رسید قانون اعزام محصلان به اروپا در سال ۱۳۱۳، وزارت معارف، اوقاف و صنایع مستظرفه، شاگردان اول و دوم دانشکده‌های دانشگاه تهران و دیگر مدارس عالی را برای اعزام به خارج در اولویت قرار داد که این روند تا نزدیکی پیروزی انقلاب اسلامی با تغییراتی ادامه یافت.
البته در این مدت هر یک از وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و دانشگاه‌ها، جدا از روند عمومی وزارت معارف، از بودجه عمومی دولت برای اعزام دانشجو به خارج، استفاده کردند
آخرین اصلاحیه قانونی برای اعزام دانشجو به خارج در سال ۱۳۳۹ انجام شد. بر اساس این اصلاحیه به جز دانشجویان رتبه اول هر یک از رشته‌های دانشگاهی که با هزینه وزارت علوم اعزام می‌شدند، برای کسانی که تمایل داشتند با هزینه شخصی به اروپا اعزام شوند، شرط گذاشته شد. این سیاست‌ها، موجب شد عمده اعزامی‌ها به کشورهای اروپایی از طبقه مرفه که توانایی پرداخت هزینه‌های تحصیل فرزندانشان را داشتند، انجام شود.
اعزام دانشجو به این شیوه موجب افزایش کمی تعداد دانشجویان ایرانی در کشورهای اروپایی شد طوری که در سالهای ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۲ حدود ۳۰ هزار محصل ایرانی برای تحصیل به دانشگاههای اروپایی اعزام شدند.
روند اعزام دانشجو به خارج تا سالهای آخر عمر محمدرضا شاه پهلوی نیز ادامه یافت و از مرز ۱۰۰ هزار نفر گذشت.
سرشناس‌ترین‌ها
۱۱ نفر از شاخص‌ترین محصلان اعزامی به اروپا، مشخصا کشور فرانسه مشتمل بر مهدی بازرگان، عبدالله ریاضی، سید علی شایگان، مهدی آذر، کریم سنجابی، سید احمد رضوی طباطبایی، محمدعلی ملکی یزدی، رضا رادمنش، خلیل ملکی، لطفعلی صورتگر و غلامعلی فریور بودند که همگی با مدرک دکتری از دانشگاههای این کشور فارغ‌التحصیل شدند و به ایران برگشتند و در بخش‌های مختلف اقتصادی، قضایی، حقوقی، پزشکی، سیاسی، روزنامه‌نگاری، ادبی و دانشگاهی منشاء تحولات عمیقی در ایران شدند.
مهدی بازرگان
نخست‌وزیر دولت موقت و یک دوره نماینده مجلس شورای اسلامی، عضو جبهه ملی دوم. سیاستمدار، از مؤسسان حزب نهضت آزادی ایران، استاد دانشگاه، پژوهشگر قرآن.
او اولین دانشیار دانشگاه تهران بود و مدتی بعد استاد و به مدت شش سال رییس دانشکده فنی دانشگاه تهران شد همچنین مبتکر و بنیانگذار اولین نهاد ارتقای اجتماعی به نام مکتب «متاع» بود.
عبدالله ریاضی
مدرس دانشگاه، ریاضی‌دان و سیاستمدار ایرانی بود. او در دوره‌های ۲۱، ۲۲، ۲۳ و ۲۴ مجلس شورای ملی عضو این مجلس بود و طی سالهای ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷ ریاست این مجلس را برعهده داشت.
اوی از سال ۱۳۱۴ تدریس در دانشگاه تهران را آغاز کرد و از ۱۳۲۵ تا ۱۳۴۲ ریاست دانشکده فنی دانشگاه تهران را برعهده داشت. ریاضی پس از انقلاب ۱۳۵۷ دستگیر شد و با محکوم شدن در دادگاه انقلاب اسلامی در فروردین ۱۳۵۸ با حکم حجت‌الاسلام صادق خلخالی اعدام شد.
سید علی شایگان
از رهبران سیاسی طراز اول ایران، از بنیانگذاران نهضت مقاومت ملی بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، از بنیانگذاران لایحه‌های دیوان قضایی بین‌الملل، روزنامه‌نگار و حقوقدان، فارغ‌التحصیل رشته دکترای دانشکده حقوق دانشگاه پاریس، دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه تهران، از نخستین استادان رشته حقوق مدنی در دوره دکترای حقوق در دانشگاه تهران، مستشار حقوقی وزارت دارایی و نویسنده کتاب «حقوق مدنی» بود.
مهدی آذر
پایه‌گذار رشته طب داخلی در ایران، وزیر فرهنگ دولت دکتر محمد مصدق، وزیر امور خارجه دولت موقت دکتر مهدی بازرگان و نماینده مجلس شورای ملی بود.
کریم سنجابی
وزیر فرهنگ دولت محمد مصدق، وزیر خارجه ایران در دولت مهدی بازرگان، نایب رییس هفدهمین دولت مجلس شورای ملی و استاد دانشگاه تهران، سیاستمدار، استاد حقوق و از رهبران جبهه ملی ایران و حزب ایران بود.
سید احمد رضوی طباطبایی
وزیر بهداری دولت دکتر محمد مصدق، از پیشگامان مبارزه با مرض مالاریا در ایران و استاد دانشگاه تهران بود.
محمدعلی ملکی یزدی
نماینده شهرستان لاهیجان و لنگرود در مجلس شورای ملی و رییس فراکسیون پارلمانی حزب توده ایران در چهاردهمین دوره مجلس شورای ملی بود.
رضا رادمنش
از رهبران جنبش کمونیستی ایران و از نخستین دانش‌آموختگان ایرانی در رشته فیزیک مدرن و مدرس رشته فیزیک در دانشگاه لایپزیگ و آکادمی علوم آلمان شرقی بود.
خلیل ملکی
از تئوریسین‌ها و سیاستمداران عصر پهلویِ پسر، از بنیانگذاران جبهه ملی اول، نقش موثری در ملی شدن صنعت نفت ایران داشت و از حامیان دکتر محمد مصدق تا قبل از کودتای سیاسی – نظامی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اما بعد از آن در برابر این حادثه تلخ سیاسی سکوت کرد.
لطفعلی صورتگر
استاد دانشگاه کلمبیای آمریکا، رییس دانشگاه شیراز، عضو فرهنگستان ایران، استاد دانشگاه، شاعر، نویسنده و مترجم، مدیر مجله آموزش و پرورش بود.
غلامعلی فریور
عضو هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران، کارمند وزارتخانه پیشه، هنر و بازرگانی، رییس سازمان برق تهران، رییس کل معادن کشور، نماینده خریدهای خارجی ایران از کشور سوییس، از پایه‌گذاران حزب ایران، نماینده مجلس شورای ملی، نماینده تجاری ایران به آلمان غربی در دولت دوم دکتر محمد مصدق از سرشناس‌ترین دانشجویان دانشگاه تهران بود.
بسیاری از محصلان این گروهِ ۱۱۰ نفره تحصیلات خود در فرانسه را تا مقطع دکترا ادامه دادند و در سالهای ۱۳۱۲ و ۱۳۱۳ به ایران برگشتند.
قانون اعزام ۱۳۰۷
قانون اعزام محصلان به اروپا مشتمل بر شش ماده و چهار تبصره در اول خرداد ۱۳۰۷ به شرح زیر به امضای حسین پیرنیا، رییس مجلس شورای ملی رسید.
ماده اول - دولت مکلف است اعتبارات ذیل را برای اعزام شاگرد به خارجه اعم از مرکز و ولایات جهت تکمیل تحصیلات در علوم و فنونی که ازطرف دولت معین خواهد شد در بودجه سنوات ذیل منظور دارد از عده محصلین اعزامی بایستی همه‌ساله لااقل صدی سی و پنج برای تحصیل فن تعلیم و تربیت اعزام شوند.
سال ۱۳۰۷: یکصد هزار تومان. سال ۱۳۰۸: دویست هزار تومان. سال ۱۳۰۹: سیصد هزار تومان. سال ۱۳۱۰: چهارصد هزار تومان. سال ۱۳۱۱: پانصد هزار تومان و سال ۱۳۱۲ و سنوات بعد ششصد هزار تومان.
تبصره ـ اعتباراتی که به موجب قوانین مخصوصه اختصاص به اعزام محصلان به خارجه دارد و همچنین اعتباراتی که در بودجه ۱۳۰۷وزارتخانه‌ها تخصیص به این نوع خرج داده شده باید در آتیه محفوظ بماند و اعتبارات مذکور در این ماده علاوه بر اعتبارات فوق‌الذکر خواهد بود.
ماده دوم ـ محصلان اعزامی باید واجد شرایط ذیل باشند:
الف ـ تابعیت ایران و ایرانی بودن.
ب ـ دادن امتحان مطابق پرگرام مسابقه که از طرف وزارت معارف تهیه خواهد شد و نباید کمتر از پرگرام مدارس متوسطه باشد. دارندگان تصدیقنامه مدارس عالیه یا متوسطه یا فنی با تساوی سایر شرایط مسابقه حق‌تقدم خواهند داشت.
ج ـ تقبل این که در ممالک و در شعب علمی که از طرف دولت معین خواهد شد تحصیل کرده و پس از فراغ از تحصیل و اخذ دیپلم ظرف مدتی را که در خارج به خرج دولت تحصیل کرده‌اند در شعبه تحصیلات خود به دولت خدمت نمایند.
تبصره ـ اعلان مسابقه محصلین دو ماه قبل از موقع آن در تمام مملکت منتشر می‌شود.
ماده سوم ـ دولت مکلف است کلیه کسانی را که بر طبق این قانون فارغ‌التحصیل می‌شوند در شعبی که مربوط به تحصیلات آنها است، مصدر خدمت نماید و چنانچه از تاریخ مراجعت به ایران تا مدت شش ماه خدمتی به آنها رجوع نگردید، می‌توانند برای خود شغل دیگری تدارک نمایند ولی هرگاه بعدا تا مدت چهار سال استخدام آنها مورد احتیاج دولت واقع شد به آنها اخطار می‌شود و پس از سه ماه از تاریخ اخطار باید حاضر خدمت شوند دراین صورت اگر بلافاصله خدمتی ارجاع نگردید دولت مکلف است مادام که خدمتی رجوع نکرده حقوق رتبه آنها را پرداخت نماید.
تبصره ـ مواد ۶۷ و ۷۳ قانون استخدام کشوری شامل حال محصلان مذکور نخواهد بود و دولت می‌تواند محصلان مزبور و همچنین کلیه کسانی را که از مدارس عالیه فارغ‌التحصیل شده و به اخذ دیپلم (از درجه لیسانس به بالا) نائل آمده‌اند بدون طی خدمت ابتدایی با رتبه سه اداری به خدمت بپذیرد و تا رتبه ۶ اداری آنها را پس از توقف دو سال در یک رتبه به رتبه بالاتر ارتقاء بدهد.
اصلاحیه: به موجب قانون ۲۱ آذر ماه ۱۳۰۸ دارندگان دیپلم لیسانس مدرسه دارالمعلمین عالی با رتبه چهار اداری به خدمت پذیرفته می‌شوند.
ماده چهارم ـ وزارت معارف مکلف است محصلان اعزامی را در تحت مواظبت و مراقبت سرپرست‌های مخصوص قرار دهد و حقوق سرپرست‌ها و مخارج و مصارفی که به جهت این کار پیدا می‌شود از اعتبارات مذکوره در ماده اول این قانون تأمین خواهد شد ولی میزان آن علی‌ایحال در سه سال‌اول سالیانه از دوازده هزار تومان و بعدها از ۲۴ هزار تومان نباید تجاوز کند.
تبصره ـ سرپرست‌های اعزامی مکلفند نسبت به محصلان ایرانی که به خرج اولیای خود در محل اقامت آنها مشغول تحصیل می‌باشند با رضایت اولیاء آنها نیز مراقبت و مواظبت کامل نمایند.
ماده پنجم ـ کلیه صرفه‌جویی‌هایی از این محل به مصرف همین موضوع خواهد رسید.
ماده ششم ـ نظامنامه اجرای این قانون را وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه تهیه کرده و مأمور اجرای آن نیز خواهد بود. این قانون که مشتمل بر شش ماده است در جلسه اول خرداد ماه ۱۳۰۷ شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
منابع:
مونیکا رینگو، همان، ص ۱۱۲
حسین محبوبی اردکانی، همان، صص ۳۵۴- ۳۲۰
اسماعیل رائین، فراماسو نری در ایران، تهران: امیر کبیر، ۱۳۵۷، ص ۴۷
میرزا مصطفی افشار، سفر نامه خسرو میرزا، به کوشش محمد گلیچین، تهران: امیر کبیر، ۱۳۴۹، ص ۷۱ و ۸۰
حسین محبوبی اردکانی، تاریخ تأسیسات تمدنی جدید در ایران، تهران : دانشگاه تهران، ۱۳۷۰، صص۳۲۰-۲۵۳
مونیکا رینگو، آموزش، دین و گفتمان اصلاح فرهنگی در دوران قاجار، ترجمه مهدی حقیقت خواه، تهران: ققنوس، ۱۳۸۱، صص۱۲۱-۱۱۴
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: برگزیده‌ها ، مهدی بازرگان ، دانشکده فنی دانشگاه تهران ، کریم سنجابی ، دانشگاه شیراز ، فتحعلی‌شاه ، روزنامه وقایع اتفاقیه ، احمدشاه قاجار ، سلسله قاجاریه ، روزنامه‌نگاری ، دانشکده حقوق دانشگاه تهران ، آغامحمدخان قاجار ، عبدالله ریاضی ، ناصرالدین شاه ، محمدعلی ملکی یزدی ، مجلس شورای ملی ، میرزا آقاخان نوری ، حسین پیرنیا ، نهضت مقاومت ملی ، شاه عباس دوم ، امیر کبیر ، محمد شاه قاجار ، مهدی بازرگان ، قانون اعزام محصلان ، مظفرالدین ، حزب نهضت آزادی ایران ، دولت محمد مصدق
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: برگزیده ها مهدی بازرگان دانشکده فنی دانشگاه تهران کریم سنجابی دانشگاه شیراز فتحعلی شاه روزنامه وقایع اتفاقیه احمدشاه قاجار سلسله قاجاریه روزنامه نگاری دانشکده حقوق دانشگاه تهران آغامحمدخان قاجار عبدالله ریاضی ناصرالدین شاه مجلس شورای ملی میرزا آقاخان نوری نهضت مقاومت ملی شاه عباس دوم امیر کبیر محمد شاه قاجار مهدی بازرگان مظفرالدین حزب نهضت آزادی ایران دولت محمد مصدق تحصیل در دانشگاه های اروپا دانشکده فنی دانشگاه تهران پس از بازگشت به ایران دانشگاه های اروپایی اروپا اعزام شدند مدرسه دارالفنون اعزام دانشجو محمد شاه قاجار دکتر محمد مصدق مجلس شورای ملی استاد دانشگاه محصلان ایرانی میرزا محمدتقی ناصرالدین شاه رضا شاه پهلوی مهدی بازرگان فارغ التحصیل شاه عباس دوم وزارت معارف برای آموختن هزار تومان میرزا صالح برای اعزام میرزا جعفر میرزا محمد عباس میرزا برای تحصیل میرزا رضا محمد خان خواهد شد سال ۱۳۰۷ متوقف شد پنج نفر تبصره ـ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۲۵۷۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعتراضات به جنگ علیه غزه از دانشگاه های آمریکا به فرانسه و آلمان رسید
به گزارش جماران به نقل از یوورنیوز، پلیس برلین روز جمعه اقدام به برچیدن اردوگاه جمعی از طرفداران فلسطین کرد که پیش‌تر توسط برخی از فعالان در مقابل ساختمان پارلمان آلمان برپا شده بود.
این فعالان خواستار توقف صادرات سلاح از سوی آلمان به رژیم اسرائیل و پایان دادن به آنچه آن را جرم‌انگاری جنبش همبستگی با فلسطین می‌خوانند، شده‌اند.
به گزارش رویترز، پلیس چادر فعالان حامی فلسطین را برچید، معترضان را به زور از محوطه پارلمان بیرون آورد و منطقه اطراف را مسدود کرد تا مانع از ورود دیگر فعالان شود.
این اقدام پس از تنش‌ها و درگیری‌های اخیر بین معترضان و پلیس در دانشگاههای ایالات متحده وتحصن در دانشگاه علوم سیاسی پاریس، به عنوان بخشی از اعتراضات بین‌المللی برای محکوم کردن کشتار غیرنظامیان در غزه و حمایت غرب از رژیم اسرائیل، صورت گرفت.
اردوگاه فعالان حامی فلسطین در برلین موسوم به «اشغال در برابر اشغال» هشتم آوریل گذشته، همزمان با آغاز جلسات دادگاه بین المللی دادگستری برای بررسی پرونده شکایت نیکاراگوئه علیه آلمان به دلیل ارائه کمک نظامی به رژیم اسرائیل، برپا شده بود.
جرا نصار، یکی از سازمان دهندگان این حرکت اعتراضی به رویترز گفت: «هدف جلب توجه به این موضوع و ... نیز به همدستی آلمان و همچنین به حمایت‌های صورت گرفته از نسل کشی اسرائیل در غزه بود.»
اسرائیل همواره اتهام «نسل‌کشی» در ارتباط با تهاجم نظامی به غزه را که مدعی است با هدف نابودی گروه فلسطینی حماس صورت گرفته، رد می کند. این در حال یاست که این رژیم تا کنون نزدیک به 45هزار فلسطینی را در نوار غزه به شهادت رسانده است و بیش از 77هزار فلسطینی دیگر را نیز زخمی کرده است.
نصار و ده‌ها معترض دیگر هنگام مداخله پلیس روی زمین نشسته و شعارهایی را در حمایت از فلسطینیان سر‌می‌دادند؛ در حالی که ماموران پلیس با بلندگو از آنها خواستند آنجا را ترک کنند.
اودی راز، دانشجوی دکترا در دانشگاه آزاد برلین و یکی از اعضای انجمن صدای یهود، می‌گوید: «ما با تحسین به آنچه در ایالات متحده می گذرد نگاه می کنیم... هیچ دلیلی برای توقف وجود ندارد.»
راز کیپایی به رنگ پرچم فلسطین بر سر داشت و با دوربین گوشی خود مشغول پوشش زنده تخلیه کمپ توسط پلیس در شبکه‌های اجتماعی بود.
وی به رویترز می‌گوید که فعالان یهودی نیز این هفته به اردوگاه پیوسته و در آنجا شام عید پسح را زیر نور شمع برگزار کردند.
پلیس اما می‌گوید که حکم ممنوعیت و برچیدن این اردوگاه که در ابتدا مجوز برپایی گرفته بود، به دلیل تخلفات مکرر برخی معترضان از جمله استفاده از نمادهای مغایر قانون اساسی و شعارهای ممنوعه صادر گردید.
سخنگوی پلیس در این ارتباط می‌گوید: «در حال حاضر به دلیل اینکه امنیت و نظم عمومی به طور قابل توجهی در خطر است، نمی توان از حافظت از تجمعات را تضمین کرد.»
او همچنین افزود که طبق مقررات محلی، چادرها برای حفظ چمن محوطه پارلمان باید هر روز جابجا شوند.
راز، کنشگر انجمن صدای یهود اما می‌گوید: «برای دولت آلمان، چمن از جان بیش از ۴۰ هزار انسان بی‌گناهی که توسط ارتش اسرائیل در غزه کشته شده‌اند، بار ارزش‌تر است.»
تحصن حامیان فلسطین در دانشگاه علوم سیاسی پاریس؛ دانشجویان: فراخوان پلیس فرانسه عبور از خط قرمز است
دانشگاه علوم سیاسی پاریس که از آن به عنوان یکی از معتبرترین موسسات آموزش عالی فرانسه یاد می‌شود طی دو روز گذشته شاهد تححصن و تجمع اعتراضی دانشجویان حامی فلسطین و معترضان به تهاجم نظامی رژیم اسرائیل به غزه بود.
به گزارش رسانه‌های داخلی در فرانسه، دانشجویان پس از آنکه پلیس برای متفرق کردن تظاهرات روز چهارشنبه وارد عمل شد، شامگاه پنجشنبه در محوطه دانشگاه علوم سیاسی دست به تحصن زدند و برخی ساختمان‌‌ها و اماکن دانشگاه را اشغال کردند.
این اعتراض‌ها به دنبال موج مشابهی از خشم و نارضایتی دانشجویان در چندین دانشگاه ایالات متحده نسبت به کشتار غیرنظامیان در غزه و تداوم جنگ در این بخش محاصره شده از سرزمین‌های فلسطینی صورت می‌گیرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، دانشجویان صبح جمعه نیز به حرکت اعتراضی خود ادامه دادند و با استفاده از سطل‌های زباله و وسایل دیگر، ورودی اصلی پردیس دانشگاه علوم سیاسی موسوم به «سیانس‌پو» را مسدود کردند.
بنا به این گزارش، سازمان‌دهندگان اصلی این حرکت اعتراضی دانشجویی، اعضای «کمیته فلسطین» دانشگاه علوم سیاسی پاریس بوده‌اند.
هدف این افراد از برپایی تحصن و شرکت در تجمع اعتراضی، درخواست برای محکومیت آشکار اقدام اسرائیل در حمله به غیرنظامیان در غزه و قطع کلیه روابط با دانشگاه‌ها و شرکت‌هایی که در «سرکوب سیستماتیک مردم فلسطین» شریک‌اند، عنوان شده است.
این کمیته همچنین خواستار برگزاری یک مراسم یادبود برای گرامیداشت یاد مردم بی‌گناهی شده است که بواسطه تهاجم نظامی اسرائیل به غزه جان باخته‌اند.
پلیس چهارشنبه شب نیز برای متفرق و بیرون کردن ده‌ها دانشجوی حامی فلسطین از محوطه دانشگاه علوم سیاسی وارد عمل شده بود.
مسئولان دانشگاه ضمن اشاره به این موضوع که برپایی چنین اعتراض‌هایی بر «تنش‌ها» در دانشگاه می‌افزاید، به خبرگزاری فرانسه گفتند که اغلب دانشجویان پس از بحث و گفتگو با مدیریت حاضر به ترک محوطه دانشگاه شدند.
این در حالیست که پلیس پس از آن مجبور شد برای بیرون کردن تعداد اندکی از معترضان که حاضر به ترک محوطه دانشگاه نبودند، مداخله کند.
مسئولان «سیانس‌پو» سپس اعلام کردند که متاسفانه «تلاش‌های متعدد» برای خروج مسالمت آمیز دانشجویان از محوطه دانشگاه با شکست مواجه شد و تعدادی از معترضان با دخالت پلیس حاضر به ترک محل شدند.
به گفته فرماندهی پلیس در پایتخت فرانسه، دانشجویان حدود ۱۰ چادر در محوطه دانشگاه علوم سیاسی برپا کرده بودند.
یک اتحادیه دانشجویی در همین ارتباط با انتشار پیامی در ایکس از جانب دانشجویان معترض نوشت: ما در «ساینس پو» هستیم تا سانسور و جرم انگاری دولت علیه همه آنهایی که نسل کشی جاری را محکوم می کنند و خواستار صلح در غزه هستند، را محکوم کنیم.
در این پیام خطاب به غزه و ساکنانش آمده است که دانشجویان معترض با شما هستند و از شما حمایت می‌کنند.
«عبور از خط قرمز»
کمیته حامیان فلسطین در دانشگاه علوم سیاسی پاریس روز پجشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که فعالان دانشجویی توسط بیش از ۵۰ نیروی امنیتی از مدرسه بیرون برده شددند.
در این بیانیه همچنین آمده بود که «حدود ۱۰۰» افسر پلیس نیز در بیرون از محوطه منتظر دانشجویان معترض بودند.
برپا کنندگان تحصن و تجمع اعتراضی دانشجویان حامی فلسطین همچنین تاکید کردند که مدیریت دانشگاه علوم سیاسی «با لجاجت و سرسختی از گفتگوی واقعی با دانشجویان طفره می‌روند.»
اتحادیه دانشجویی این دانشگاه معتبر پاریس نیز تصمیم مسئولان دانشگاه برای فراخواندن پلیس را «تکان‌دهنده و عمیقاً نگران‌کننده» خوانده و اعلام کرده است که این اقدام «نشان‌دهنده چرخش استبدادی بی‌سابقه» در مدیریت دانشگاه است.
یکی از اعضای اتحادیه دانشجویی «سیانس‌پو» تصمیم برای فراخواندن پلیس را از سوی مدیریت دانشگاه «عبور از خط قرمز» خواند و تاکید کرد: مدیریت باید برای بازگرداندن فضای اعتماد گام بردارد.
سخنگوی این اتحادیه نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که دانشجویان «علی رغم سرکوب» به حرکت اعتراضی خود ادامه خواهند داد.
اعتراضات دانشجویی در آمریکا
اعتراضات دانشجویان حامی حقوق فلسطینی‌ها روز پنجشنبه ۲۵ آوریل (۶ اردیبهشت) در حالی به شمار بیشتری از دانشگاههای ایالات متحده گسترش یافت که پلیس روند برچیدن چادرهای تحصن‌کنندگان را آغاز کرده و به نظر می‌رسد صبر مقامات رو به اتمام است.
به درخواست روسای شماری از دانشگاه‌ها، افسران ضد شورش پلیس با استفاده از گاز اشک‌آور به تعدادی از دانشگاه‌ها وارد شده‌اند تا مانع از تحصن دانشجویان شوند.
بیش از ۲۰۰ معترض روز چهارشنبه و بامداد پنجشنبه در دانشگاههای« لس‌آنجلس، بوستون و آستین، تگزاس» (جایی که حدود ۲ هزار نفر در روز پنجشنبه تجمع کرده بودند) دستگیر شدند.روز پنجشنبه پلیس آمریکا با یورش به تظاهرات همبستگی با نوار غزه در دانشگاه «اموری» در شهر «آتالانتا» در ایالت «جورجیا» شماری از اساتید و دانشجویان را بازداشت کرد.
پلیس همچنین در حمله به معترضان به آنها تعدی کرد و از گلوله های پلاستیکی و گاز اشک آور نیز استفاده کرد.
تصاویری در شبکه های اجتماعی منتشر شده است که نشان می دهد پلیس به «نویل مکاوی» رئیس بخش فلسفه و«کارولین ووهلین» استاد اقتصاد دانشگاه اموری را در پی مشارکت شان در تظاهرات حمله کرده و آنها را با خشونت بازداشت می کند. معترضان خواستار آتش بس فوری در نوار غزه و توقف حمایت آمریکا از رژیم اسرائیل هستند.
صحنه هایی نیز از برخورد خشونت بار با ووهلین استاد اقتصاد دانشگاه اموری و انداختن وی روی زمین قبل از بازداشت اش منتشر شده است این در حالی است که وی به نیروهای پلیس گفته است که استاد دانشگاه است.
همچنین تصاویری از حمله پلیس با گلوله های پلاستیکی به معترضان در دانشگاه اموری را نشان می دهد.
رسانه های آمریکایی نیز گزارش دادند که نیروهای پلیس برای متفرق کردن معترضان در دانشگاه اموری به سمت دانشجویان و اساتید گلوله های پلاستیکی و گاز اشک آور شلیک کردند.
در دانشگاه اموری در آتلانتا پلیس تلاش کرد معترضان را که بر روی چمن‌ها تحصن کرده بودند عقب بزند. اداره پلیس آتلانتا گفته است افسرانی که به درخواست کمک مسئولان کالج پاسخ دادند «با خشونت» مواجه شده و مجبور شدند از «محرک‌های شیمیایی» برای پراکنده کردن معترضان استفاده کنند.
فعالان معترض با برپایی تحصن‌ها و برپایی تظاهرات پرحاشیه خواستار برقراری آتش‌بس در جنگ رژیم اسرائیل علیه غزه و همچنین قطع روابط دانشگاه‌ها با اسرائیل و همینطور شرکت‌هایی هستند که از این درگیری سود می‌برند.
این در حالی است که در شماری از دانشگاه‌ها معترضان با دست گرفتن پرچم‌های حماس و حزب‌الله لبنان، از ورود دانشجویان یهودی به محوطه دانشگاه‌ها جلوگیری کرده‌اند.
سازمان‌دهندگان تظاهرات در دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس در پیامی آنلاین گفتند: «به مدت ۲۰۱ روز، جهان در سکوت شاهد کشتار بیش از ۳۰ هزار فلسطینی توسط اسرائیل بود. امروز دانشگاه کالیفرنیا به دانشجویان سراسر کشور می‌پیوندد و از دانشگاههای دیگر می‌خواهد ارتباط خود را با شرکت‌هایی که از اشغال، آپارتاید و نسل‌کشی در فلسطین سود می‌برند قطع کنند.»
جرقه گسترش اعتراضات از زمانی زده شد که مسئولان دانشگاه کلمبیا در نیویورک تا نیمه‌شب ۲۵ آوریل به تحصن‌کنندگان در محوطه این دانشگاه، که نقطه کانونی اعتراضات در ایالات متحده هستند، مهلت دادند چادرهای خود را جمع کنند.
علیرغم این اولتیماتوم ریاست دانشگاه کلمبیا پنجشنبه شب با صدور بیانیه‌ای و با اشاره به «پیشرفت» در مذاکرات با معترضان، ضرب‌الاجل نیمه‌شب برای برچیدن چادرهای ضداسرائیلی را لغو کرد.
دفتر مینوش شفیق، رئیس دانشگاه کلمبیا، در بیانیه‌ای اعلام کرد: «مذاکرات پیشرفت نشان داده و طبق برنامه ادامه دارد. ما خواسته‌های خود را داریم و آنها نیز خوسته‌های خود را دارند.»
همزمان روز پنجشنبه حامیان اسرائیل در مقابل محوطه دانشگاه کلمبیا در نیویورک اقدام به برگزاری تظاهرات کردند.
در همین حال تظاهرات علیه جنگ غزه و در حمایت از فلسطینیان در محوطه دانشگاه تگزاس در شهر آستین نیز برگزار شد. این در حالی است که ۹۳ نفر در محوطه دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در لس‌آنجلس دستگیر شده‌اند.
در کالج امرسون در بوستون و در پی درگیری پلیس با معترضان، کلاس‌های آموزشی روز پنجشنبه لغو شد. پلیس با حمله به محوطه این دانشگاه چادر تحصن‌کنندگان را برچید و ۱۰۸ نفر را دستگیر کرد. این در شرایطی است که در دیگر دانشگاه‌ها نظیر جورج تاون، جورج واشنگتن، هاروارد، براون، میشیگان اعتراض‌ها ادامه دارد.
حامیان اسرائیل و دیگرانی که نگران امنیت دانشگاه هستند به گزارش‌ها از اقدام‌ها و شعارهای «یهودی‌ستیزانه» استناد کرده‌اند و ادعا می‌کنند که دانشگاه‌ها ارعاب علیه یهودیان و سخنان «نفرت‌انگیز» را تشویق می‌کنند. در مقابل تظاهرکنندگان که شامل تعدادی از دانشجویان یهودی هستند، اتهام «یهودی‌ستیزی» را رد کرده‌اند و از مقاماتی که آن را با مخالفت با رژیم اسرائیل یکسان می‌دانند انتقاد می‌کنند.
از سوی دیگر، جو بایدن رئیس‌جمهور ایالات متحده روز یکشنبه «یهودستیزی آشکار» را محکوم کرد و گفت چنین اعمالی «هیچ جایی در پردیس‌های دانشگاهی ندارد.»
کاخ سفید همزمان گفته است که رئیس‌جمهور از آزادی بیان در دانشگاههای ایالات متحده حمایت می‌کند.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»